Op een van de afgelopen bachelor cycle bijeenkomsten hoorde ik dat er nu vanaf het eerste jaar ondernemerschap wordt onderwezen. Weggegooide tijd en moeite. Ja, echt. Ondernemers kun je niet opleiden, ondernemer ben je. Het is niet te leren uit een boek, het is hooguit te verbeteren met een boek. Het zijn mensen die iets willen maken, iets willen ondernemen, die een risico willen nemen en dat doen. Ik ben niet zo iemand. Ik heb detailhandelsschool gedaan en meer dan 15 jaar in het bedrijfsleven rondgelopen, maar ondernemer ben ik niet geworden. Twee goede vrienden van me wel en ik heb er nooit aan getwijfeld dat ze een bedrijf zouden opzetten.
Ik begrijp die lessen ondernemerschap wel met het oog op de arbeidsmarkt. Ieder voor zich als zzp-er of freelancer, twee woorden voor een begrip, god voor ons allen. Ik geloof niet dat de freelance journalist een ondernemer is. Ik kom ze iedere dag tegen en zit in hetzelfde schuitje. Solliciteren voor uren, een freelance contract. Daar is geen greintje ondernemerschap bij of voor nodig. Je krijgt wat uren en een uurtarief, dat is het. De freelancer is vaak niets meer of minder dan een flexibele arbeidskracht. Een hele goedkope urengatenvuller of contentproducent zonder rechten.
Zijn er dan geen freelance journalisten die ondernemer zijn? Ja natuurlijk zijn die er! Sommige zijn succesvol en hebben naast een vaste baan allerlei ander ‘journalistiek’ werk. Denk aan Peter R., Fons de Poel, John van de Heuvel maar ook Meike de Jong en Frits Wester.
Aan beide types kleven nadelen. De ene is verschrikkelijk afhankelijk en de andere totaal niet. Ze bevinden zich aan twee kanten van een spectrum waar nog van alles tussendoor zwemt. Het is allemaal niet heel overzichtelijk en transparant al helemaal niet. Om het extra moeilijk te maken heeft de journalistiek een hele vrachtwagen boter op het hoofd. Neem de kwestie Fons de Poel. Hij is of liever hij was het gezicht van Brandpunt. Daarnaast heeft hij een bedrijf en is daarin succesvol als ondernemer. Hij kreeg het met de halve journalistieke wereld aan de stok in het snotneusschandaal. Niet dat het heel netjes was wat hij over Jesse Klaver zei, maar dat was het punt niet. Het probleem was dat Fons voor de ABN-AMRO had gewerkt. Hij had een belang, hij was journalistiek niet zuiver. Pardon, maar hoe willen we het dan als ondernemende journalist? Werken voor links en rechts, voor tv, radio, kranten, optreden als dagvoorzitter, jezelf verkopen een bedrijf opbouwen. Maar, tot waar en hoe moet dat dan? Krijg je dat journalistiek wel voor elkaar? Het een bijt het ander en ik vind het uiterst complex. Afgezien van het feit dat de meeste journalisten geen ondernemer zullen worden, is het aan de andere kant misschien ook wel niet zo wenselijk.
0 reacties :